GEÇİCİ VERGİ BEYANNAMESİ

1. Geçici Vergi Tanımı: Geçici vergi gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin cari vergilendirme dönemlerinin gelir ve kurumlar vergisine mahsuben üçer aylık kazançları üzerinden hesaplanıp ödenen bir peşin vergi uygulamasıdır.

Geçici vergi Ülkemizde Maliye Bakanlığının iş dünyasından almış olduğu kazanç vergileridir. Kazançların vergilendirilmesiyle ilgili süreçlerden birini oluşturmaktadır. Devlet, bir takvim yılı boyunca işletmelerin elde etmiş oldukları kazançlardan bir yıl sonra vergi alacağını tahsil eder. Enflasyon ortamında paranın satın alma gücündeki değer kaybından dolayı almış olduğu verginin de değeri azalacaktır. Bundan ötürü devlet, kazanç vergilerinin tahsilatını öne almayı ve kazançların elde edildiği takvim yılına yaymayı amaçlayan geçici vergiyi uygular. Ve vergi kanunlarınca belirlenen dönemlere göre hesaplanan ve ödenen vergilerin toplamı, yıllık olarak hesaplanan kazanç vergilerinden mahsup edilmek suretiyle düşülür.

2. Geçici Vergi Beyannamesinin Kullanım Amacı: Kazanç vergilerinin tahsilatını öne almayı ve kazançların elde edildiği takvim yılına yaymayı amaçlayan geçici vergi; Geçici Vergi Beyannamesi düzenlenmek suretiyle beyan edilir ve bu beyana istinaden ödenir. Geçici Vergi Beyannamesi 1032 formudur

.3. Geçici Vergi Ödemesi Gerekenler: 
- Basit usulde vergilendirilenler hariç ticari kazanç sahipleri, serbest meslek erbabı ve kurumlar vergisi mükellefleri geçici vergi ödemek zorundadırlar.
- Adi ortaklıklar ve kollektif şirketler ile adi komandit şirketler ortaklık olarak gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olmadıklarından geçici vergi mükellefi de değildirler. Ancak, adi ortaklıklar ile kollektif şirketlerde ortakların, komandit şirketlerde komandite ortakların şirketten aldıkları kazançlar, şahsi ticari veya mesleki kazanç sayıldığından geçici verginin konusuna girmektedir.
- Türkiye’de işyeri veya daimi temsilcisi bulunan dar mükellefiyete tabi kurumlar, bu faaliyetleri dolayısıyla geçici vergi ödeyeceklerdir.

4. Geçici Vergi Kapsamına Girmeyen Kazançlar: 
- Yıllara yaygın inşaat ve onarma işi yapan mükellefler ile Noter bulunmayan yerlerde Adalet Bakanlığınca geçici yetkili Noter yardımcısı olarak görevlendirilenler, bu kazançları dolayısıyla geçici vergi ödemeyeceklerdir. Ancak, söz konusu mükellefler, senelere sari inşaat ve onarma veya geçici yetkili Nuter yardımcılığı işlerinden elde ettikleri kazançları dışında kalan ticari veya mesleki kazançları için geçici vergi ödemek zorundadırlar.
- Zirai kazançlar, ücret, menkul ve gayrimenkul sermaye iradı, diğer kazanç ve iratlar geçici vergi kapsamında değildir.

5. Geçici Vergi Beyan Şekli ve Zamanı: Hesap dönemi takvim yılı olan mükellefler için geçici vergi dönemleri aşağıdaki gibidir:

Birinci dönem:............ Ocak-Şubat-Mart,
İkinci dönem:............. Nisan-Mayıs-Haziran,
Üçüncü dönem:........... Temmuz-Ağustos-Eylül,
Dördüncü dönem:........ Ekim-Kasım-Aralık.

Geçici vergi dönemleri üçer aylık olmakla birlikte, beyan edilecek kazancın hesaplanmasında 3, 6, 9 ve 12 aylık mali tablolar esas alınacaktır. Yani 1. vergi döneminde ilk 3 ayın, 2. vergi döneminde ilk altı ayın, 3. vergi döneminde ilk 9 ayın, 4. vergi döneminde 12 ayın kazancı dikkate alınacaktır. Bu nedenle de beyannamede geçici vergi hesaplanırken önceki dönemlerde ödenen geçici vergilerden en büyük olan tutar düşülür.

Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler için geçici vergi dönemleri, özel hesap döneminin başlangıç tarihinden itibaren üçer aylık dönemler olacaktır.

İşe başlama, işi bırakma veya hesap döneminin değişmesi gibi üç aydan kısa olan vergilendirme dönemlerinde:
- İşe başlamada, işe başlanılan tarihin içinde bulunduğu dönemin sonuna kadar olan süre,
- İşi bırakma veya tasfiye hallerinde işin bırakıldığı veya tasfiyeye girildiği tarihe kadar olan süre,
- Hesap döneminin değişmesi halinde yeni hesap döneminin başladığı tarihe kadar olan süre, Ayrı bir geçici vergi dönemi kabul edilecektir.

6. Beyanname Verme Süresi: Geçici vergi üç aylık dönemi izleyen ikinci ayın ondördüncü günü akşamına kadar bağlı olunan vergi dairesine beyan edilir ve onyedinci günü akşamına kadar ödenir.

E-Beyanname uygulamasından yararlanabilenler ise eloktronik ortamda, beyannamenin kanuni olarak teslim etme süresinin bittiği iş günü saat 24:00'a kadar gönderebilirler. Kurumlar vergisi mükellefleri ile hadleri aşan gelir vergisi mükellefleri geçici vergi beyannamelerini elektronik ortamda e-beyanname düzenleyerek, intenet vergi dairesi aracılığı ile göndermek zorundadırlar.

7. Geçici Vergi Beyannamesi Ödeme Şekli ve Zamanı: Geçici vergi beyan dönemini izleyen ikinci ayın ondördüncü günü akşamına kadar bağlı olunan vergi dairesine beyan edilir ve onyedinci günü akşamına kadar ödenir (5035 Sayılı Kanun md.48) Ödeme vergi dairelerinin anlaşma yapmış olduğu bankalar kanalı ile (internet bankacılığı dahil) yapılabilir.

8. Geçici Vergi Beyannamesine Eklenecek Belgeler: 
- Kurumlar vergisi mükellefleri ile bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri geçici vergi beyannamelerine sadece gelir tablosunu ekleyeceklerdir.
- İşletme defteri tutan mükellefler işletme hesabı özeti ekleyeceklerdir.
- Serbest meslek kazanç defteri tutan mükellefler ise serbest meslek kazancı bildirimini ekleyeceklerdir.

1. Geçici Vergi Beyannamesinin Düzenlenmesi: Mükellefler geçici vergiye tabi kazançlarının belirlenmesinde aşağıda belirtilen hususlara uymak zorundadırlar.

- Ticari veya mesleki kazancın tespitine ilişkin olarak Gelir Vergisi Kanununda yer alan hükümler.
- Kurumlar vergisi mükelleflerince, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin yanı sıra net kurum kazancının tespitine ilişkin olarak Kurumlar Vergisi Kanununda yer alan hükümler.
- Geçici vergiye ilişkin kazanç üçer aylık dönemler itibariyle ve kümülatif esasta hesaplanacaktır.
- Vergi Usul Kanununda yer alan değerlemeye ilişkin hükümler.
- Geçici vergiye ilişkin kazançların hesaplanmasında da, dönemsellik esasına uyulacaktır. Örneğin, ilk üç aylık kazancın tespitinde 1 Ocak tarihinde ödenen 1 yıllık kira bedelinin, sadece ilk üç aya isabet eden kısmı dikkate alınacaktır.
- Geçici vergi döneminde kazanç hesaplanırken Vergi Usul Kanunlarındaki esaslara göre değerleme esasları dikkate alınarak yeniden değerleme yapılır.

Dikkate Alınması Gereken İndirim ve İstisnalar:
- Yılık gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden yararlanılabilen istisnaların tamamından geçici vergi beyannamesinde de yararlanılabilecektir.
- İndirim ve istisnalardan yararlanma belli şartlara bağlanmışsa, bu şartların yerine getirilip getirilmediği, ilgili geçici vergi döneminin son günündeki duruma göre belirlenecektir.
- Geçmiş yıl zararları genel hükümler çerçevesinde indirilebilecektir (geçmişe dönük olarak 5 yıl)

1.1. Mükellefe ait bilgi ve dönem tablosu: 1 ve 2 numaralı bölümlerde mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesi, il veya ilçe belirtilir.
Bunun yanındaki bölümde beyannamenin verildiği döneme ait yıl, beyannamenin dönemleri, ilgili ay isimleri, kutulara "x" işareti konulmak suretiyle doldurulur. En sağdaki vergi dairesi kodu boş bırakılır.
3. satıra vergi kimlik numarası ve T.C. kimlik numarası yazılır.
4. ve 5. satıra mükellefin soyadı ve adı (mükellef gerçek kişi değilse 4. ve 5. satırlara mükellefin ünvanı yazılır.
6. satıra iş yeri adresi, posta kodu, varsa telefon ve fax numaraları ilgili bölümlere yazılır.

1.2. Tablo - 1 Matrah Bildirimi: 7. satıra ticari kazanç elde eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri doldurur. Elde edilen kar var ise hesaplanan kar, kar bölümüne, kar elde edilmemiş, zarar mevcutsa zarar bölümüne hesaplanan kar ya da zarar yazılır.
8. satıra serbest meslek erbabları o dönemde elde ettikleri kar ya da zararı yazarlar.
9. satıra dönem içinde gider hesapları içinde gösterilen kanunen kabul edilmeyen giderler bu satıra yazılır. (Sonraki satırlarda kara eklenmek üzere)
10. satıra vergi kanunlarına göre istisna kazançlar var ise; zarar olsa dahi indirilecek istisnalar satırına yazılır. Örneğin; sadece faaliyet ruhsatlarında belirtilen süre ile sınırlı olmak üzere serbest bölgelerde yürütülen faaliyetlerden elde edilen kazançlar istisna kazançlardır.
11. satıra 7 ve 8 numaralı satırlardaki karlara 9 numaralı satırdaki kanunen kabul edilmeyen giderler eklenerek kar ve ilaveler toplamı bulunarak bu satıra yazılır.
12. satıra 7 ve 8 numaralı satırlardaki zararlara, zarar dahi olsa istisna kazançlar eklenerek zarar ve indirimler toplamı olarak bu satıra yazılır.
13. satıra zarar ve indirimler toplamı kar ve ilaveler toplamından fazla ise; 12 numaralı satırdaki tutardan 11 numaralı satırdaki tutar çıkarılarak (12-11) zarar olarak 13 numaralı satıra yazılır.
14. satıra kar ve ilaveler toplamı zarar ve indirimler toplamınan fazla ise; 12 numaralı satırdaki tutardan 11 numaralı satırdaki tutar çıkarılarak (11-12) kar olarak 14 numaralı satıra yazılır.
15. satırı geçmiş yıllarda zarar edilmişse; vergi kanunları çerçevesinde geçmiş yıllardaki zararlar bu satıra yazılır. (Kardan mahsup edilmek üzere) Geçmişe doğru en fazla 5 yıl dönülerek bulunan zararlar yazılabilir.
16. satıra 14 numaralı satırdaki kardan 15 numaralı satırdaki geçmiş yıl zararları çıkarılarak 16 numaralı satırdaki indirime esas tutar bulunup yazılır.
17, 18, 19, 20 numaralı satırlar indirimlere ait satırlardır. Vergi kanunlarınca indirim kabul edilen işlemlere ait tutarlar hesaplanark bu satırlara yazılır.
21. satıra 17, 18, 19, 20 numaralı satırdaki indirimlerin toplamları yazılır.
22. satıra eğer o döneme ilişkin zarar bulunmuşsa; 13 numaralı satırdaki bu zarar tutarı 22 numaralı satıra yazılır.
23. satıra 16 numaralı satırda bulunan indirime esas tutardan 21 numaralı satırdaki indirimler toplamı çıkarılarak geçici vergi matrahı (üzerinden geçici vergi hesaplanacak tutar) olarak yazılır.

1.3. Tablo - 2 Vergi Bildirimi: 24. satıra 23 numaralı satırdaki geçici vegi matrahı tutarı bu satıra aktarılır.
25. satıra vergi kanunlarında yer alan oranlar uygulanarak (gelir vergisi mükllefleri için %15, kurumlar vergisi mükellefleri için %20) döneme ait geçici vergi hesaplanır ve bu satıra yazılır.
26. satıra aynı yıl içinde daha önceki dönemlerde verilen geçici vergi beyannamelerinde yer alan hesaplanan geçici vergi tutarlarından en yüksek olanı bu satıra yazılır.
27. satıra 25 numaralı satırdaki hesaplanan geçici vergiden 26 numaralı satırdaki önceki dönemlerde ödenen en yüksek tutar çıkarılarak fark bu satıra yazılır.
28. satıra , aynı dönem içinde yapılan tevkifat tutarı ile yazılır. 
29. satıra 26 numaralı satırdaki daha önce hesaplanan geçici vergi tutarı ile 28 numaralı satırdaki tevkifat tutarı toplanarak bu satıra yazılır.
30. satıra 25 numaralı satırda ter alan dönemde hesaplanan geçici vergi tutarından 29 numaralı satırdaki mahsup edilecek geçici vergi, tevkifat tutarı toplamı çıkarılarılarak bulunan tutar ödenecek geçici vergi tutarı olarak bu satıra yazılır.
31. satıra mahsup edilecek tevkifat tutarı ödenmesi gereken geçici vergiden fazla ise; aradaki fark sonraki döneme devreden tevkifat tutarı olarak bu satıra yazılır (28-27).
32. satıra beyannamenin hangi sıfatla verildiği "x" işareti konularak belirtilir. Beyannameyi verenin bilgileri ve beyanname düzenleme tarihi yazılır.
33. satıra varsa beyannameyi düzenleyen, imzalayan SM veya SMMM’nin bilgileri, imza ve tarih yazılır.

1.4. Geçici Vergi Beyannamesinin Arka Yüzünde Yer Alan Fatura Bilgilei Tablosu: Bu tabloya, geçici vergi dönem sonu itibarıyla merkezde ve varsa şubelerde kullanılan her bir seriye ait en son faturada yer alan bilgiler yazılacaktır. Merkez ve şubelerde kullanılan belgelerin farklı matbaalarda bastırılması halinde her bir matbaanın vergi kimlik numarası ayrı ayrı belirtilecektir.